GIDA SEKTÖRÜNDE KORONAVİRÜS SÜRECİNDE YAŞANANLAR

DİSK/Gıda-İş Türkiye Gıda Sanayi İşçileri Sendika Genel Merkezi İşyerlerinde bir an önce gerçek tedbirlerin alınması ve işçilerin sağlığının öncelenmesi için fabrikalardaki durumu takip edip rapor etti.

DİSK/Gıda-İş Türkiye Gıda Sanayi İşçileri Sendika Genel Merkezi konuyla ilgili açıklamaları şöyle;

“Sendikamıza üye olan ve olmayan, örgütlenme çalışması sürdürdüğümüz 45 işletmeden

işçilere koronavirüs sürecinde işverenler tarafından hijyen koşulları oluşturup

Oluşturmadıkları, işçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda önlem alınıp alınmadığını

İnceledik ve raporlaştırdık.

Gıda üretiminde çalışan işçilerin sağlıkları ve çalışma koşulları koronavirüs sürecinde güvenceye

Alınmalı. Farklı alanlarda 150 ile 4000 arasında işçi çalıştıran (Çikolata ve her türlü çikolata çeşitleri, su,

Dondurulmuş hazır gıda, tavuk kesim ve işleme, dondurma, sakız, et ve et ürünleri işleme, şeker ve

Şeker çeşitleri üretimi, hazır yemek, soğuk sandviç, kuruyemiş işleme, hamur işleme ve ekmek üretimi,

süt ve süt ürünleri işleme, kahve ve kaako, çay işletmeleri, soğuk içecekler, yağ üretimi, baklava

yapımı, un üretimi, sigara üretimi, meyve suyu imalatı, helva ve reçel üretimi, makarna) üretim yapan

45 gıda fabrikasında işçilerle yaptığımız görüşmeler sonucunda koronavirüs konusunda alınan alınmayan önlemler ve işyerlerinde yaşanan sorunları tespit ettik. Dünya genelinde ve ülkemizde

koronavirüs (Covid19) salgını ile birlikte işçilerin çalışma koşulları daha da ağırlaştı. Milyonlarca işçinin

sağlığı, can güvenliği tehlikede. Gıda fabrikalarında çalışan işçilerin durumda farklı değil. Gıda

fabrikalarında üretim sürerken, çalışma koşulları aynı biçimde devam ediyor. İşçilerin daha sağlıklı

koşullarda çalışması için gerekli önlemler ve tedbirler alınmıyor ya da göstermelik alınıyor. Fabrikalarda

çalışan işçilerin emekleri, çabaları karşılığını bulmuyor. Gıda üretimi yapan fabrikalardaki işçiler için acil

Önlemlere ihtiyaç var. Koronavirüse karşı sağlık sürecinin işletilmesinin yanında, gıda ürünlerinin sağlıklı

Ve kesintisiz halka ulaşması bu süreçte önem kazanıyor. Çünkü insan sağlığının bir diğer yanı sağlıklı

Beslenmesidir.

ALINMAYAN ÖNLEMLER VE UYGULAMALAR

* Bilgi aldığımız işletmelerin %70’inde üretim artmış durumda. Üretimi artmayan fabrikalarda ise

Azalma söz konusu değil. Restoran zincirleriyle, doğrudan satış yapan işyerlerinde sorunlar yaşanıyor.

* Türkiye’de uluslararası alanda faaliyet sürdüren gıda tekelleri, yerli firmalara göre daha tedbirli

Davranıyor ve önlem alıyor.

* İtalya’dan ham madde ithalatı yapan bir firmanın üretim sorunu yaşayabileceği gözleniyor.

* Gıda üretimi artışı ve stok nedeniyle yoğun mesailer başladı, işletmeler işçi almak yerine fazla üretimi

Aynı işçilerle yapmakta.

* Üç vardiya çalışmanın yanı sıra, günde on iki saat iki vardiya çalışan işletmeler var, bazı işletmelerde

iş yoğunluğundan dolayı haftalık izinler verilmiyor.

* Hastanelerde yemek dağıtan işçilerin iş yükü arttı. Karantina koşullarına hazır olmaları istendi.

Hastane yemekhanesinde eldiven ve maske sorunu yaşanıyor. Servis yok, toplu taşımayla işe gidilip

Geliniyor.

* Taşeron uygulaması olan işletmelerde taşeron işçilerin çalışma koşulları daha da zorlaştı.

* İşçilerin büyük çoğunluğu kendilerini koronavirüse karşı güvende görmüyor.

* Üretim sürecinde sosyal mesafe korunmuyor.

* Maske, eldiven ve koruyucu malzeme sağlanıyor ama yetersiz.

* Kimi işletmelerde kağıt havlu, sabun ve temizlik malzemeleri bulunmuyor.

* Koronavirüs (Covid19) salgını sonrası, yeterli önlem alınmadığı gözleniyor.

* İşyerlerinin %75’inde yemekhaneler, soyunma odaları gibi alanlar dezenfekte yapılmadı, ya da

TRABZON’DA İÇME SUYU HATTI ÇALIŞMASI ESNASINDA GÖÇÜK ALTINDA KALARAK HAYATINI KAYBEDEN İŞÇİ TOPRAĞA VERİLDİ

Göstermelik yapıldı.

* İşletmelerde ağırlıklı olarak yaşanan sorun servislerde hiçbir önlemin alınmamış olması.

* Yemekhanelerde halen toplu yemek yeniyor ve sosyal mesafe korunmuyor.

* 50 yaş ve üstü, risk gurubunda olan işçilere yıllık izin kullandırılıyor, izin hakkı olmayanlar ücretsiz

izne çıkarılıyor.

* Soyunma odalarında topu giriş ve çıkışlar yaşanıyor.

* İşyerlerinde havalandırma sistemleri yetersiz.

* Su fabrikalarında geri dönüşüm damacanaları risk taşıyor.

* Yemeklerde bağışıklığı güçlendirici gıdalar konusunda ilerleme yok.

* Gıda üretimi artışı nedeniyle işten atmalar yaşanmıyor. Ancak risk gurubunda bulunan işçilerin bir

bölümüne yıllık izinleri verilirken, ücretsiz izin uygulamaları yaygınlaşıyor.

* Bir fabrika 23 Mart-1 Nisan arasında üretim durdurmuş, işçilere çalışmadığı sürelerde ücretsiz izin ve

yıllık izin uygulaması yapılıyor. Çikolata ve şekerleme üretimi yapan ağırlıklı ihracat çalışan bir işletme

30.03.2020 ile 13.04.2020 arasında işçi ücretleri %60 ödenerek bakıma çıkacak.

* Doğrudan kendi restoran zincirleri üzerinde üretim ve satış yapan dört işletme ise işçilere ücretsiz izin

ve yıllık izin uygulaması başlattı.

* Bir işletmede 2021 yılının yıllık izinleri kullandırılmaya başlandı.

* İşe girişlerde ateş ölçümleri yapılmakla birlikte tüm işletmelerde aynı durum söz konusu değil. Ateşi

çıkanlar sağlık kuruluşlarına yönlendirilmek yerine evlerine gönderiliyor.

* Beyaz yakalı işçiler ise evden çalıştırılıyor.

* Ürün stok eden işletmeler çoğalıyor.

* Tahin pekmez üretimi yapan işletmelerde üretim arttı, fazla mesai yaptırılıyor, fazla mesai ücreti

düşük ödeniyor.

* Bir işletmede, özel istihdam bürolarından makine temizliği, depolama ve paketleme için günlük

yevmiyeci çağrılıyor.

* İş yükünün artması ile işçiler eğitim almadıkları makinelerde çalıştırılıyor.

* Zorunlu gıda üretimi yapan işyerleri dışındaki tüm gıda fabrikaları ve diğer işletmelerde işçilere ücretli

izin verilmeli.

* Fırınlar, ekmek satış büfeleri ve pastanelerin %80’inde çalışma koşulları açısından hijyen, dezenfekte

koşullarına uyulmuyor. İşçiler uzun saatler çalışmak zorunda kalıyor. Kayıt dışı çalışma sürüyor.

Gıda fabrikalarında ve işyerlerinde yaşanan bu sorunlar yeni değil. Var olan ve devam eden bu sorunlar

kriz dönemlerinde daha da ayyuka çıkıyor. Bu raporda da gördüğümüz gibi işçileri koronavirüsten

korumak için gerçek ve etkili önlemler alınmadığı gibi işçilerin çalışma koşulları ağırlaşmış ve tüm

hakları kısıtlanmıştır. İşyerlerinde çalışma süreleri günlük 6 saate düşürülmeli ve 4 vardiya sistemine

geçilmeli. Ücret kesintisi yapılmamalı. İki saatte bir havalandırmaya çıkmalı. Bütün hijyen ve

dezenfekte koşulları eksiksiz sağlanmalı. İşçilere maske eldiven gibi tüm koruyucu malzemeler eksiksiz

verilmeli. Risk grubunda olan işçiler ücretli izinli sayılmalı. Servis sayıları artmalı, dezenfekte edilmeli ve

sosyal mesafe sağlanmalı. Bantlar arasında, yemekhanelerde ve soyunma odalarında sosyal mesafe

kuralına uyulmalı.

İşyerlerinde bir an önce gerçek tedbirlerin alınması ve işçilerin sağlığının öncelenmesi için fabrikalardaki Durumu takip etmeye ve mücadeleye devam edeceğiz”.